Quy Trình Cứu Hộ Thang Máy

Thang máy đóng vai trò quan trọng và không thể thiếu trong các tòa nhà cao tầng, khu trung tâm thương mại, nơi tần suất sử dụng thang máy lớn và liên tục có thể dẫn đến các vấn đề không mong muốn. Các sự cố như thang máy ngừng hoạt động, cửa thang máy không mở, thang máy mất điện hoặc thang máy chạy quá tốc độ có thể xảy ra.

Để giải quyết những tình huống khẩn cấp này, quy trình cứu hộ thang máy là việc vô cùng quan trọng. Việc hiểu rõ quy trình cứu hộ thang máy sẽ giúp chúng ta đối mặt với mọi tình huống một cách an toàn và hiệu quả hơn.

Bên cạnh đó, kiến thức về quy trình cứu hộ thang máy không chỉ hữu ích cho người sử dụng mà còn quan trọng đối với lực lượng kỹ thuật trực tại và đội ngũ cứu hộ chuyên nghiệp. Việc nắm vững quy trình cứu hộ thang máy này giúp họ có khả năng phản ứng linh hoạt và đảm bảo an toàn tối đa cho sức khỏe con người và tài sản.

QUY TRÌNH CỨU HỘ THANG MÁY ĐỐI VỚI HÀNH KHÁCH SỬ DỤNG THANG MÁY

Tai nạn thang máy là sự kiện vô cùng hiếm hoi, với tỉ lệ xảy ra chỉ ở mức 0.00000015%. Nói cách khác, chỉ có khoảng 6,7 triệu chuyến đi của thang máy mới xuất hiện một trường hợp tai nạn. Phần lớn các tai nạn thang máy nghiêm trọng thường liên quan đến những người làm việc trực tiếp với thang máy như lắp đặt, bảo trì và sửa chữa.

Tuy nhiên, nguy cơ tai nạn thang máy vẫn có thể ảnh hưởng đến người sử dụng, đặc biệt là khi thang máy không được bảo trì - bảo dưỡng định kỳ hoặc khi có liên quan đến vấn đề nguồn điện.

Dưới đây là 5 điều nên và không nên làm khi gặp tình huống bị kẹt thang máy mà người sử dụng cần lưu ý:

Thang máy dừng tự động là phản ứng được thiết kế để xử lý mọi sự cố xuất hiện trong quá trình vận hành. Theo thống kê, tự cứu hộ thường là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tử vong và thương tích khi sử dụng thang máy.

Khi người dùng thang máy thực hiện hành động tự cứu hộ, họ thường cố gắng cạy mở cửa cabin, cửa tầng hoặc cửa thoát hiểm trên nóc cabin để thoát ra. Tuy nhiên, hành động này mang theo rủi ro không biết khi nào thang máy sẽ tiếp tục hoạt động, và trong tình huống đó, thang máy có thể trở thành nguy cơ lớn.

Bên cạnh đó, có nguy cơ rơi xuống giếng thang máy hoặc cabin di chuyển đột ngột có thể gây va chạm và rơi ngã cho những người đang ở trên nóc cabin.

Chính vì lý do này, việc cấm cửa cabin, cửa tầng và cửa thoát hiểm trên nóc cabin là quy định bắt buộc trong thiết kế thang máy để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho người sử dụng.

QUY TRÌNH CỨU HỘ THANG MÁY ĐỐI VỚI LỰC LƯỢNG CỨU HỘ

Lực lượng cứu hộ bao gồm nhân viên kỹ thuật tại chỗ và các đội cứu hộ chuyên nghiệp như kỹ thuật viên thang máy, công an phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ cứu nạn, khi nhận thông báo về sự cố từ hành khách hoặc phát hiện sự cố thang máy, sẽ ngay lập tức tiếp cận người trong cabin thang máy.

Trong quá trình tiếp cận, việc trấn an và giữ bình tĩnh cho người gặp nạn là ưu tiên hàng đầu. Lực lượng cứu hộ sẽ hỏi thông tin chi tiết như số thang, số tầng, số người trong thang máy, và tình trạng sức khỏe của họ. Việc duy trì liên lạc liên tục qua hệ thống Intercom với người trong thang máy giúp trấn an tinh thần và cập nhật thông tin về tình hình.

Sau đó, quy trình cứu hộ thang máy được thực hiện với các bước cụ thể tùy thuộc vào vị trí của cabin thang so với khoảng bằng tầng. Các trường hợp phổ biến bao gồm:

Cabin thang máy nằm ở mức bằng tầng, có thể cao hoặc thấp hơn mặt sàn khoảng 0,2m

Đây được coi là một tình huống cứu hộ thang máy có độ an toàn cao. Khoảng chênh lệch của cabin so với vị trí bằng tầng, có thể cao hoặc thấp hơn mặt sàn khoảng 0,2m, nằm trong phạm vi cho phép theo quy chuẩn kỹ thuật.

Trong trường hợp này, nhân viên cứu hộ sử dụng chìa khóa để mở cửa tầng (đồng thời mở cửa cabin) và hỗ trợ đưa nạn nhân ra khỏi thang máy. Để giảm rủi ro rơi ngã, quy chuẩn kỹ thuật về thang máy đặt ra giới hạn cho vùng mở cửa không vượt quá 0,2m ở phía trên và dưới mặt sàn của tầng. Tuy nhiên, nếu cửa tầng và cửa cabin được điều khiển cơ khí đồng thời, giới hạn vùng mở có thể lên đến tối đa 0,35m trên và dưới mặt sàn của tầng.

Việc xác định vị trí của cabin có thể thực hiện bằng cách kiểm tra vị trí vạch cáp tải so với vạch đánh dấu hoặc thông qua đèn thông báo trong tủ điều khiển thang máy nếu đó là loại không có phòng máy. Nếu cabin thang máy đang ở vị trí bằng tầng, quy trình mở cửa có thể được thực hiện ngay.

Cabin thang máy ở vị trí giữa tầng

Đối với tình huống này, khi thang máy có phòng máy, quá trình cứu hộ đòi hỏi ít nhất 2 người trong đội, được chia thành 2 nhóm hành động hoạt động một cách hiệu quả và chặt chẽ theo quy trình:

- Đảm bảo thống nhất phương án cứu hộ giữa 2 nhóm.

- Nhóm 1 thực hiện việc lắp đặt tay quay và tay đòn để di chuyển cabin thang máy. Ngay sau khi hoàn tất, nhóm này thông báo cho nhóm 2 để thực hiện việc nhả phanh và quay puly.

- Nhóm 2 thực hiện nhả phanh và quay puly để di chuyển cabin, với sự hỗ trợ và quan sát từ các nhân viên an ninh. Khi vạch sơn trên cáp tải trùng với dấu sơn đánh dấu trên bệ máy, đồng thời cabin đạt được vị trí bằng tầng, nhóm 2 được thông báo để dừng lại.

- Nhóm 2 xác nhận thông tin và tiến hành mở cửa cứu hộ, giúp hành khách rời khỏi cabin một cách an toàn.

Với thang máy không phòng máy, khi xác định rằng cabin không ở trong khoảng bằng tầng, tức là cụm đèn thông báo tầng đã tắt hoặc vị trí vạch sơn không đúng, quá trình di chuyển cabin bằng tay được thực hiện theo các bước sau đây:

Khi cabin đã trở lại vị trí bằng tầng, quá trình cứu hộ sẽ tiếp tục như trường hợp 1.

Cabin thang máy bị kẹt không di chuyển

Trong trường hợp này, quá trình cứu hộ được thực hiện theo các bước sau:

• Nhóm 1 tháo tay đòn và tay quay từ động cơ của thang máy.

• Nhóm 2 giảm toàn bộ tải trọng trên nóc cabin.

• Hai nhóm liên lạc qua bộ đàm để chia sẻ thông tin.

• Nhóm 2 thông báo với hành khách giữ vững và yêu cầu họ giữ tinh thần bình tĩnh trong khi đợi sự giúp đỡ. Sau đó, mở cửa cabin gần nhất và di chuyển để mở cửa thoát hiểm trên nóc cabin. Khi cửa thoát hiểm đã mở, hành khách được dẫn ra an toàn.

Cabin không di chuyển do cân bằng đối trọng

Trong tình huống cabin không di chuyển do cân bằng đối trọng, quy trình cứu hộ sẽ được thực hiện như sau:

• Nhóm 1 tháo đòn khỏi động cơ và thông báo cho nhóm 2 khi đã hoàn tất.

• Nhóm 2 chất vật nặng lên nóc cabin và thông báo cho nhóm 1 khi đã hoàn tất.

• Nhóm 1 tiếp tục thực hiện các bước cứu hộ giống như trường hợp 2 (cabin thang máy ở vị trí giữa tầng).

Cabin bị kẹt do kẹt phanh cơ

Trong tình huống cabin thang máy bị kẹt cứng do thang vượt tốc theo chiều xuống, khiến phanh chống rơi chốt chặt cabin trên hệ ray, quy trình cứu hộ trở nên đặc biệt quan trọng. Trong trường hợp này, phải sử dụng hệ thống cứu hộ thang máy bằng tay để di chuyển cabin theo chiều lên, đến khoảng bằng tầng của tầng phía trên.

Chắc chắn rằng cabin thang máy đã nằm trong khoảng bằng tầng mới được phép mở cửa thang máy và đưa người bị kẹt ra ngoài. Lưu ý rằng sau khi đưa hành khách ra khỏi cabin, cần kiểm tra lại toàn bộ thang máy và khởi động lại. Nếu thang máy tiếp tục gặp sự cố, cần dừng hoạt động để thực hiện sửa chữa và bảo trì trước khi đưa vào hoạt động trở lại.

Chủ sở hữu thang máy và đơn vị vận hành thang máy cần được hướng dẫn về quy trình cứu hộ từ đơn vị cung cấp và bảo trì thang máy. Đồng thời, lực lượng cứu hộ cứu nạn cũng cần được đào tạo về kỹ thuật thang máy để thực hiện quy trình cứu hộ một cách an toàn và hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại đối với con người và tài sản.

Để giảm thiểu những hậu quả tiêu cực do sự cố thang máy, Hiệp hội Thang máy Việt Nam đã đưa ra các chương trình đào tạo về cứu hộ thang máy. Đồng thời, họ đặt mục tiêu thành lập Trung tâm Ứng cứu Khẩn cấp hỗ trợ cho công tác cứu hộ thang máy trên khắp cả nước. Ngoài ra, Hiệp hội cũng đang định hình và phát triển các tiêu chuẩn cơ sở ngành, nhằm tăng cường an toàn trong việc sử dụng và bảo trì thang máy.